Nghiên cứu, ứng dụng rộng rãi công nghệ sinh học vào đời sống góp phần phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Đắk Nông

Từ khi triển khai thực hiện Chỉ thị số 50-CT/TW, ngày 04/3/2005 của Ban Bí thư Trung ương Đảng “Về đẩy mạnh phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, hoạt động nghiên cứu, ứng dụng công nghệ sinh học trong các lĩnh vực đời sống xã hội của cán bộ, đảng viên Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh ngày càng phổ biến và đi vào chiều sâu, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Theo tinh thần Chỉ thị 50-CT/TW đã nêu: “Công nghệ sinh học là một lĩnh vực công nghệ cao dựa trên nền tảng khoa học về sự sống, kết hợp với quy trình và thiết bị kỹ thuật nhằm tạo ra công nghệ khai thác các hoạt động của vi sinh vật, tế bào thực vật và động vật để sản xuất ở quy mô công nghiệp các sản phẩm sinh học có chất lượng cao phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường”.

Trong những năm qua, khoa học - công nghệ, nhất là lĩnh vực công nghệ sinh học của nước ta nói chung, tỉnh Đắk Nông nói riêng đã có những tiến bộ vượt bậc và đạt được nhiều kết quả rõ rệt; việc quan tâm nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao tiến bộ của công nghệ sinh học vào thực tiễn cuộc sống của cán bộ, đảng viên tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thuộc Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh đã trở nên phổ biến, góp phần nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm, hàng hóa, bảo vệ môi trường sống, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng và tạo việc làm cho người lao động.

Giai đoạn 2005 - 2020, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trong Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Đắk Nông đã chủ động, tranh thủ đa dạng hóa các nguồn vốn đầu tư, đầu tư mới và nâng cấp hiện đại hóa các trang thiết bị, cơ sở vật chất kỹ thuật tại các trung tâm, đơn vị trực thuộc để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả đáp ứng yêu cầu phát triển, cụ thể đã triển khai 96 nhiệm vụ khoa học - công nghệ, gồm: 07 đề tài, dự án khoa học và công nghệ cấp tỉnh; 14 đề tài cấp ngành, 32 dự án được ứng dụng và phổ biến tại các địa phương, 43 sáng kiến cải tiến kỹ thuật được nghiên cứu và ứng dụng ngay tại đơn vị, doanh nghiệp. Các nhiệm vụ nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học phần lớn tập trung đi sâu vào các lĩnh vực như: ứng dụng công nghệ sinh học phục vụ sản xuất nông nghiệp, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, nâng cao chất lượng cuộc sống, bảo vệ môi trường và chăm sóc sức khỏe nhân dân…

Lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng được ngành Y tế chú trọng nghiên cứu, đầu tư, nâng cấp các trang thiết bị hiện đại phục vụ công tác khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân; công tác ứng dụng phẫu thuật nội soi và vận động sớm sau mổ nội soi, điều trị bằng phẫu thuật kết hợp, phẫu thuật Longo, đèn Led;  chuẩn đoán đặc điểm lâm sàng, thực hành phương pháp điều trị an toàn của điều dưỡng tại các khoa lâm sàng (Đảng bộ Bệnh viên đa khoa tỉnh Đắk Nông). Triển khai mô hình thử nghiệm việc nuôi cấy mô và trồng thử các loại cây thuốc nam (Hà thủ ô đỏ, Sâm cau, Viễn Chí lá nhỏ…) tại các địa phương trong tỉnh (Chi bộ Hội Đông y tỉnh Đắk Nông).

Lĩnh vực phục vụ tái cơ cấu ngành nông nghiệp (nông, lâm nghiệp): Mô hình nhân rộng tại cộng đồng về sử dụng Nấm xanh Metashizum Anisopliac phòng trừ rầy nâu hại lúa, mô hình nhân giống bằng phương pháp nuôi cấy mô, lai tạo giống đối với các loại cây ăn trái (Bơ cao sản, cây Macca, khoai lang - Đảng bộ Sở No& PTNT), mô hình ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong thâm canh lúa lai và ngô lai cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số (Chi bộ Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật); các dự án khởi nghiệp của thanh niên trong việc thử nghiệm trồng các loại rau, màu, cây ăn trái và chăn nuôi gia súc (Chi bộ Tỉnh đoàn thanh niên); Mô hình tái canh cây cà phê, ghép chồi, cành đối với cây ca cao, cà phê cho năng suất vượt trội (Đảng bộ Công ty TNHH MTV Cà phê Đắk Nông, Công ty cà phê Đức Lập). Điều đó đã tạo tiền đề cho việc giải quyết khâu tạo giống cho các loại cây trồng đặc sản, chủ lực của tỉnh đảm bảo về số lượng và chất lượng cung cấp cho thị trường những sản phẩm nông nghiệp đảm bảo theo tiêu chuẩn VietGAP, góp phần nâng cao chuỗi giá trị trong sản xuất nông nghiệp, mũi nhọn kinh tế của tỉnh.

Lĩnh vực bảo vệ môi trường: Các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thuộc lĩnh vực công nghiệp - chế biến đã áp dụng công nghệ mới trong xử lý chất thải và thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ môi trường theo hướng bền vững; Công nghệ xử lý bùn đỏ thành các sản phẩm hữu ích khác góp phần phát triển ngành công nghiệp phụ trợ, công nghiệp chế biến theo hướng bền vững và thực hiện việc trồng cây xanh để hoàn thổ sau khai thác Bauxit (Đảng bộ Công ty Nhôm Đắk Nông - TKV); giải pháp sử dụng men vi sinh BioFix EM trong xử lý nước thải sinh hoạt, rác thải hữu cơ thành phân hữu cơ vi sinh nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống và khắc phục đáng kể vấn đề ô nhiễm môi trường tại các khu dân cư (Chi bộ Công ty Cổ phần cấp nước và quản lý công trình đô thị tỉnh Đắk Nông); phương pháp ứng dụng công nghệ sinh học và hóa học phức sắt - phức nhôm kết hợp với chế phẩm sinh, công nghệ sinh học màng MBR (Membrane Bio Reactor) là công nghệ xử lý mới kết hợp giữa công nghệ màng lọc và công nghệ xử lý nước thải được xử dụng theo phương pháp sinh học trong xử lý nước thải sau chế biến mủ cao su (Đảng bộ Công ty cổ phần cao su Đaknoruco).

Công tác cải tiến kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doanh: Với những tiến bộ của công nghệ sinh học được các đơn vị, doanh nghiệp ứng dụng trong quá trình sản xuất - kinh doanh của mình đã góp phần nâng cao giá trị kinh tế; các doanh nghiệp SXKD thuộc lĩnh vực nông nghiệp, thương mại - dịch vụ trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua đã có nhiều nỗ lực cố gắng, mạnh dạn đầu tư mở rộng, đầu tư đổi mới thiết bị công nghệ. Một số ngành, lĩnh vực, đơn vị thuộc tỉnh đã có một số bước chuyển biến trong việc đổi mới và nâng cao trình độ công nghệ, điển hình như: Công nghệ sử dụng chế phẩm EMIC - Bộ vi sinh vật hữu hiệu trong xử lý đất trồng chai cứng, bạc màu do lạm dụng phân hóa học (Đảng bộ công ty TNHH MTV Cà phê Thuận An); phương pháp sử dụng chế phẩm sinh học trong phân hủy và xử lý rác thải sinh hoạt, rác thải nông nghiệp và mùn bã hữu cơ thành phân bón hữu cơ vi sinh góp phần phòng trừ dịch hại, bảo vệ cây trồng (Đảng bộ Công ty Cà phê Đức Lập).

Với mục tiêu phát triển mạnh mẽ khoa học - công nghệ, công nghệ sinh học góp phần quan trọng, thiết thực phục vụ sản xuất và đời sống, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Đắk Nông theo hướng “Nhanh - Mạnh & Bền vững” trong tương lai.

Hương Lữ