Thực tiễn lịch sử cách mạng thế giới cũng như cách mạng Việt Nam đều minh chứng rằng cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, gắn liền với vận mệnh của giai cấp cầm quyền, của đất nước, của chế độ. Cán bộ là nhân tố chủ yếu quyết định sự phát triển của mỗi quốc gia, mỗi địa phương, đơn vị, cơ sở. Để phát huy vai trò của cán bộ trong việc xây dựng tỉnh Đắk Nông giàu, mạnh, nhất thiết các tổ chức đảng phải sáng suốt lựa chọn những người đủ đức, đủ tài vào vị trí cấp ủy Đảng các cấp.
Năm 1922, khi đề cập đến vị trí, vai trò của đội ngũ cán bộ Lênnin khẳng định: “Nghiên cứu con người, tìm những cán bộ có bản lĩnh. Hiện nay đó là then chốt; nếu không thể thì tất cả mọi mệnh lệnh và quyết định sẽ chỉ là mớ giấy lộn”[[1]]. Là học trò xuất sắc của Lênnin, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: "Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”[[2]], “Muôn việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hoặc kém"[[3]]. Theo Người cán bộ có vị trí, vai trò như cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân, trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc”, viết từ năm 1947, chỉ rõ: “Cán bộ là những người đem chính sách của Đảng, của Chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ và thi hành. Đồng thời đem tình hình của dân chúng báo cáo cho Đảng, cho Chính phủ hiểu rõ, để đặt chính sách cho đúng”[[4]]
Thực tiễn lãnh đạo, Đảng ta luôn coi công tác cán bộ là khâu then chốt trong công tác xây dựng Đảng, là mắt xích trọng yếu trong toàn bộ hoạt động của Đảng. “Trong bất cứ giai đoạn cách mạng nào, ở bất kỳ lĩnh vực, địa phương nào, cán bộ bao giờ cũng đóng vai trò quyết định; công tác cán bộ không chỉ là khâu then chốt trong công tác xây dựng Đảng mà còn là mắt xích trọng yếu trong toàn bộ hoạt động của Đảng, nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng”[[5]].
Từ khi thành lập năm 2004 đến nay, thực hiện những văn bản của Trung ương Đảng, “phần lớn các tổ chức đảng trên địa bàn tỉnh Đắk Nông chú trọng công tác đánh giá cán bộ, công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lương cán bộ, đảng viên”[[6]], nên đã lựa chọn được đội ngũ cán bộ có lập trường tư tưởng, bản lĩnh chính trị vững vàng, có lối sống giản dị, gương mẫu, có ý thức tổ chức kỷ luật, luôn tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng; tích cực, chủ động học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ được giao. Nhiều cán bộ năng động, sáng tạo. Đa số cán bộ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và lực lượng vũ trang ở các cấp có năng lực, phẩm chất, uy tín, sẵn sàng thực hiện tốt nhiệm vụ khi được tổ chức phân công.
Tuy nhiên, “việc đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí sử dụng cán bộ ở một số địa phương, đơn vị còn hạn chế…”[[7]] nên vẫn còn: “Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên ...”[[8]], ảnh hưởng đến uy tín của Đảng, niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước. Một số cán bộ lãnh đạo, quản lý, trong đó có cả cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy, huyện ủy quản lý, thiếu gương mẫu, uy tín thấp, phẩm chất, năng lực chưa ngang tầm nhiệm vụ. Nhiều cán bộ quản lý lợi dụng chức vụ, quyền hạn trục lợi cá nhân, tham nhũng, lãng phí đã bị xử lý kỷ luật nghiêm khắc cả bên Đảng và bên Nhà nước.
Để lựa chọn được đội ngũ cán bộ đủ đức, đủ tài vào vị trí cấp ủy các các cấp trên địa bàn tỉnh Đắk Nông, các tổ chức đảng cần quán triệt sâu sắc Quy định số 89 và số 90-QĐ/TW, ngày 4/8/2017 về tiêu chuẩn chức danh cán bộ của Bộ Chính trị khóa XII; Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 19/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược đầy đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ; Chỉ thị số 35-CT/TW, ngày 30/5/2019 của Bộ Chính trị về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Đặc biệt, phải căn cứ vào Quy định số 17-QĐ/TU, ngày 02/7/2019, của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các quy định của cấp ủy trực thuộc Tỉnh ủy, về cụ thể hóa quy định tiêu chuẩn chức danh cấp ủy của đảng bộ, chi bộ. Theo đó, cấp ủy các cấp trên địa bàn tỉnh Đắk Nông ngoài bảo đảm cơ cấu về số lượng, độ tuổi, giới tính, thành phần dân tộc, kinh nghiệm … phải hội tụ đủ những tiêu chuẩn sau:
Về chính trị tư tưởng: Cán bộ được lựa chọn vào vị trí cấp ủy phải là những người có quan điểm, bản lĩnh chính trị vững vàng; kiên định lập trường; không giao động trước khó khăn, thách thức. Chấp hành nghiêm túc đường lối, nghị quyết, quy định của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và các nguyên tắc tổ chức, kỷ luật Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình. Cán bộ luôn đặt lợi ích của Đảng, của Nhân dân và của tập thể lên trên lợi ích của cá nhân. Là những người tích cực nghiên cứu, học tập, vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, các đợt sinh hoạt chính trị và cập nhật kiến thức mới.
Về đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật: Tiêu chuẩn này được Đảng xác định là nền tảng, gốc rễ, quyết định hành vi của cán bộ. Vì vậy, cán bộ được chọn vào cấp ủy phải là những người không tham nhũng, quan liêu, cơ hội, vụ lợi; không có biểu hiện suy thoái đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; có lối sống trung thực, chân thành, trong sáng, khiêm tốn, giản dị; có tinh thần đoàn kết, kỹ năng phát huy truyền thống đoàn kết, thương yêu đồng chí, đồng nghiệp; không để người thân, người quen lợi dụng chức vụ, quền hạn, vị trí công tác của mình để trục lợi bất chính. Chấp hành sự phân công của tổ chức, yên tâm công tác; thực hiện nghiêm các quy định, quy chế, nội quy của địa phương, cơ quan, đơn vị nơi công tác; tuân thủ và thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức, kỷ luật Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình.
Về trình độ: Tiêu chuẩn này xác định khả năng nhận thức, khả năng thực hiện nhiệm vụ. Vì vậy, cán bộ vào cấp ủy phải có trình độ trung học phổ thông; có trình độ chuyên môn đại học trở lên; lý luận chính trị trung cấp trở lên; quản lý nhà nước; giữ ngạch chuyên viên hoặc tương đương trở lên; trình độ tin học, ngoại ngữ phù hợp theo từng vị trí bổ nhiệm.
Về năng lực và uy tín: Cấp ủy phải là những người có tầm nhìn chiến lược và phương pháp làm việc khoa học; có năng lực tổng hợp, phân tích và dự báo, phát hiện những mâu thuẫn và những hạn chế, bất cập trong thực tiễn; mạnh dạn đề xuất những nhiệm vụ, giải pháp phù hợp, khả thi, hiệu quả để phát huy, thúc đẩy hoặc tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực phụ trách. Có năng lực nắm chắc và hiểu biết cơ bản tình hình thực tế để cụ thể hóa những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và tổ chức thực hiện có hiệu quả ở lĩnh vực, địa bàn công tác được phân công phụ trách; cần cù, chịu khó, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm và vị lợi ích chung. Có khả năng lãnh đạo, chỉ đạo; gương mẫu và có khả năng quy tụ để phát huy sức mạnh tổng hợp của tập thể, cá nhân; được cán bộ, đảng viên, quần chúng Nhân dân tin tưởng, tín nhiệm;
Về sức khỏe: Cấp ủy muốn thực hiện tốt nhiệm vụ trước tiên phải có sức khỏe. Vì vậy, cán bộ phải có sức khỏe tốt, được cơ sở y tế có thẩm quyền xác nhận.
Lựa chọn cán bộ đủ đức, đủ tài vào vị trí cấp ủy các cấp trên địa bàn tỉnh Đắk Nông là nhiệm vụ rất quan trọng, tác động quyết định đến khả năng “khắc phục khó khăn, vượt qua thách thức … đưa Đắk Nông thoát khỏi tình trạng của một tỉnh nghèo, chưa phát triển”[[9]] . Để lựa chọn được những cán bộ chất lượng, các cấp ủy, các đảng viên trong mỗi chi bộ, đảng bộ cần thực hiện tốt những văn bản hướng dẫn của Trung ương và địa phương về tiêu chuẩn chức danh cấp ủy, những người được lựa chọn phải thật sự “vừa có Đức vừa có Tài, trong đó Đức là gốc”[[10]].
ThS. Nguyễn Văn Hùng - GV Khoa Xây dựng Đảng
[[1]] V.I.Lênin, Toàn tập, tập 42, Nxb. Tiến bộ, Mátxcơva, 1978, tr.449
[[2]] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. CTQG, H. 2011, t5, tr309
[[3]] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, tr280
[[4]] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, tr309
[[5]] Trích bài viết của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng về công tác chuẩn bị nhân sự Đại hội XIII của Đảng
[[6]] Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Đắk Nông, nhiệm kỳ (2015 – 2020), tr 41 - 42
[[7]] Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Đắk Nông, nhiệm kỳ (2015 – 2020), tr 48
[[8]] Tài liệu học tập các văn kiện hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, khóa XII, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, H, 2016, tr.16.
[[9]] Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Đắk Nông, nhiệm kỳ (2015 – 2020), tr 119
[[10]] Trích bài viết của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng về công tác chuẩn bị nhân sự Đại hội XIII của Đảng